sábado, 14 de junio de 2025

Invirtamos la pirámide

En la festividad de Jesucristo Sumo y Eterno Sacerdote

(Euskeraz) 

Fuente:   Religión Digital

Por   Jesús Espeja teólogo

12/06/2025

 

No es infrecuente entre los mismos cristianos una visión piramidal de la Iglesia. En la cúspide, representando a Jesucristo como sumo sacerdote, el papa con los obispos. Colaboradores inmediatos los presbíteros a quienes llamamos sacerdotes, y en grado inferior los diáconos. Después, como sujeto receptor, están los demás bautizados. Obispos y presbíteros ofrecen el sacrificio de la misa donde los demás asisten, y administran   los sacramentos que los fieles reciben.

Es una visión religiosa siguiendo esquema de otras religiones, pero no es una visión cristiana de la Iglesia.

Jesucristo no perteneció a la tribu de sacerdotes judíos encargados del culto religioso.  El sumo sacerdote de esa tribu,  en el día de la Expiación, sacrificaba un novillo a Yahvéh   por los pecados del pueblo. Pero no consta que Jesucristo participara en las funciones litúrgicas   ni en los   sacrificios rituales que se celebraban en el templo de Jerusalén. Más bien los relatos evangélicos dejan entrever cierta crítica negativa sobre prácticas religiosas del templo encubridoras de la mentira y de la injusticia.

Según la Carta a los Hebreos, Jesucristo es sumo sacerdote ”santo, inocente, incontaminado y nuevo”. El sumo sacerdote de los judíos ofrecía sacrificios rituales a Yahvé con animales sacrificados. Jesucristo es Sumo Sacerdote con su forma de vivir y de actuar totalmente seducida y abierta a la Presencia de amor que es “Abba”, y entregada totalmente en favor de los demás.

Jesús ejerció el nuevo sacerdocio con su estilo de vida: pasó haciendo el bien, curando heridas, combatiendo las fuerzas malignas que tiran a las personas por los suelos.  Sobre todo, entregando la propia vida con amor en la cruz y siendo así totalmente para los demás.  La muerte por amor que fructificó en la resurrección, consuma y da sentido a los gestos sacramentales de Jesús : comidas con los pobres y pecadores, última cena y  lavatorio de los pies.   

En consecuencia todos los bautizados que deciden e intentan recrear en su propia andadura la conducta de Jesús, son  el nuevo pueblo sacerdotal.  Se comprometen   a pasar por el mundo haciendo el bien, curando heridas y combatiendo las fuerzas malignas que desfiguran el rostro de la humanidad. Todos los bautizados tienen una palabra que decir en la Iglesia, son sujetos activos de la celebración litúrgica, deben intervenir en la misión y organización de la comunidad.

Para servir a esta vocación sacerdotal de todos los bautizados, el Espíritu suscita distintos ministerios con sus propias funciones. Algunos de esos ministerios se llaman ordenados porque se confieren por un sacramento: diáconos, presbiterios y obispos.  El obispo de Roma, sucesor de San Pedro, recibe el ministerio de servir a la comunión de todas las Iglesia locales, obra del Espíritu Santo

En esta visión de la Iglesia los distintos ministerios y funciones no dan superioridad de unos sobre otros. Todos los bautizados tenemos la misma dignidad; somos hermanos.

En esta visión se comprende la relevancia que dio el Concilio a las iglesias locales, todas ellas verdadera iglesia de Jesucristo. La iglesia de Romas no es más iglesia que la de Burgos o la de Osma. Ni el papa es el obispo del mundo como dijo algún medio de comunicación cuando Juan Pablo II visitó a España.

Dar la centralidad a todo el pueblo cristiano. Solo en esa visión acabaremos con la patología del clericalismo y despertará ese elefante dormido que son los laicos mayoría de los bautizados. Algunos cristianos todavía dicen “que haces la Iglesia” refiriéndose solo al clero. Otros con los brazos cruzados, sueñan con un nuevo papa que arregle todo.  Sólo en la visión y en la conciencia de Iglesia como pueblo sacerdotal puede prosperar la sinodalidad que pertenece a la entraña de la Iglesia. Que no se reduce a teorías y soflamas sino que significa recorrer el camino juntos, cada uno con su vocación  y función dentro de  la Iglesia.

En el título digo invertir la pirámide. Sí, hay que dar centralidad a todo el pueblo sacerdotal a cuyo servicio están los ministerios. No esperar que el papa y los obispos renueven la Iglesia mientras los demás cristianos seguimos dormidos. Pero mejor diríamos: hay que pasar de una visión de la Iglesia como sociedad piramidal, a una Iglesia comunidad de hermanos, testigos creíbles de fraternidad universal sin discriminaciones.

 

 

Jarri daigun buruz behera piramidea

Jesu Kristo Abade Goren eta Betierekoaren Egunean

Jesús Espeja teologoa


       Ez da ezohikoa ez arrotza kristauen euren artean Eleizearen ikuspegi piramidala. Gailurrean aita santua gotzainekin, Jesukristo abade goren moduan irudikatuz. Ondoko  laguntzaileak presbiteroak, abadeak deitzen ditugunak, eta beheragoko mailan diakonoak. Gero, subjektu jasaile moduan, bateatutako gainerakoak dagoz. Gotzainek  eta abadeek mezaren sakrifizioa eskaintzen dabe; bertan, besteak bertaratu eta fededunek jasotzen dabezan sakramentuak administratzen dabez. Ikuspegi erlijiosoa da, beste erlijino batzuen eskemari jarraituz, baina ez da eleizearen ikuspegi kristaua.

Jesukristo ez zan erlijino-kultuaz arduratzen ziran abade judutarren tribukoa izan. Tribu horretako abade nagusiak, Garbikuntzaren egunean, zekor bat sakrifikatzen eutson Yahvehri herriaren pekatuengatik. Baina ez dago jasota Jesukristok Jerusalemgo tenpluan egiten ziran ospakizun liturgikoetan eta sakrifizio erritualetan parte hartu ebanik. Ostera, kontakizun ebanjelikoek zelanbaiteko kritika negatiboa egiten dabe guzurraren eta bidegabekeriaren tenpluaren praktika erlijiosoak dirala eta.

Hebrearrentzako Gutunaren arabera, Jesukristo abade gorena da "santua, errugabea, kutsatugabea eta barria". Judutarren abade nagusiak sakrifizio erritualak eskaintzen eutsozan Yahveri animalia sakrifikatuakaz. Jesukristo Abade Gorena da bere bizitzeko eta jarduteko moduagaz, "Abba" dan maitasunaren presentziara erabat erakarrita eta zabalduta, eta erabat emonda bere burua besteen alde

Jesusek abade izateko modu  barria bere bizimoduagaz bizi izan eban: ona dana  eginez pasatu zan mundu honetatik, zauriak osatuz eta pertsonak zorutik tatarrez erabiltzen ebezan indar gaiztoen aurka burrukatuz. Batez ere, bere bizitza gurutzean maitasunez emonez eta holan besteentzat erabat izanez. Biztuerean frutua emon eban maitasunezko heriotzak amaiera eta azken zentzua emoten deutse Jesusen sakramentu-keinuei: behartsuekin  eta pekatariekin egin ebazan  bazkariak, azken afaria eta oin-garbiketa.

Ondorioz, bateatutako guztiek, Jesusen jokabidea euren  ibileran birsortzen erabaki eta ahalegintzen diranak, abade-herri barria osotzen dabe. Ona dana eginez, zauriak osatuz eta gizateriaren aurpegia desitxuratzen daben indar gaiztoen aurka burruka eginez munduan zehar igarotzeko konpromisoa hartzen dabe. Bateatutako guztiek hitz bat dauke esateko Eleizan, liturgia-ospakizunaren subjektu aktiboak dira, komunidadearen misinoan eta antolaketan esku hartu behar dabe.

Bateatutako guztien abade-bokazino hau zerbitzatzeko, Espirituak ministerio desbardinak biztuten ditu, bakoitza bere egiteko zehatzakaz. Ministerio horietako batzuk ordenatuak deitzen dira sakramentu baten bidez emoten diralako: diakonoak, presbiteroak eta gotzainak. Erromako gotzainak, San Pedroren ondorengoak, Espiritu Santuaren lana dan bertako Eleiza guztien batasunaren alde lan egiteko ministerioa jasotzen dau

Eleizaren ikuspegi horretan, ministerioek eta funtzioek ez dabe nagusitasunik emoten batzuen eta besteen artean. Bateatutako guztiok duintasun berbera dogu; anaiak gara.

Ikuspegi honetan ulertzen da Kontzilioak tokiko eleizei emon eutsen garrantzia, guztiak dira-ta Jesukristoren benetako eleizea. Erromako eleizea ez da Burgoskoa edo Osmakoa baino gehiago. Aita santua ere ez da munduko gotzaina, Joan Paulo II.ak Espainiara bisita egin ebanean komunikabideren batek esan eban legez.

 

Kristau herri osoari zentraltasuna ematea.

Ikuspegi horretan bakarrik amaituko dogu klerikalismoaren patologiagaz eta esnatuko da elefante lokartu hori, laikoak dira-ta bateatutako gehienak. Kristau batzuek oraindik esaten dabe "Eleizea egiten dozu" eleizgizonari buruz hitz egiten dabenean bakarrik. Beste batzuek, besoak gurutzatuta, dana konponduko dauan aita santu barri bategaz egiten dabe amets. Eleizeak abade-herri moduan daukan ikuskeran eta kontzientzian bakarrik egin daike aurrera,  Eleizearen muinari dagokion sinodalidadeak. Ez da teoria hutsa, ez da kontsigna hutsetara mugatzen. Honek guztiak bidea alkarregaz  egitea esan nahi dau, bakoitzak bere bokazinoagaz eta egitekoagaz  Eleizearen barruan.

Artikuluaren izenburuan piramidea buruz behera jartzea esan dot. Bai, zentraltasuna emon behar jako abade-herri guztiari; eta herri honen zerbitzuan dagoz ministerioak. Ez itxaron aita santuak eta gotzainek Eleizea noiz barrituko  beste kristauok lo jarraitzen dogun bitartean. Baina honan  esango genduke hobeto: Eleizea gizarte piramidal moduan ikustetik, Eleizea anaien komunidade izatera igaro behar da, diskriminazinorik gabeko anaitasun unibertsalaren lekuko sinisgarriak diralako.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Identifícate con tu e-mail para poder moderar los comentarios.
Eskerrik asko.